Controlled Foreign Corporation – projekt zmian ustawy o CIT i ustawy o PIT

Ministerstwo Finansów przedstawiło projekt zmian do ustawy o CIT i ustawy o PIT wprowadzających tzw. Controlled Foreign Corporation (CFC). CFC ma na celu zapobieganie przenoszeniu dochodów wygenerowanych w kraju do spółek zależnych podlegających jurysdykcji państw stosujących preferencyjne zasady opodatkowania i w ten sposób unikanie opodatkowywania ich w Polsce. CFC jest już stosowane przez niektóre państwa, w tym część państw UE, m.in. Niemcy, Wielką Brytanię, Francję, Włochy.

Cechą charakterystyczną konstrukcji CFC jest to, że podatnikiem podatku od dochodu spółki zagranicznej jest podmiot trzeci. Podatek ciąży bowiem na osobie prawnej lub fizycznej sprawującej nad spółką kontrolę w rozumieniu CFC, która podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w kraju stosującym CFC.

Zasady opodatkowania CFC. Opodatkowanie CFC dotyczy dochodów osiąganych przez tzw. kontrolowane spółki zagraniczne. Przez kontrolowaną spółkę zagraniczną należy rozumieć spółkę mającą siedzibę lub zarząd w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, wymienionym we właściwym Rozporządzeniu Ministra Finansów, albo też inną spółkę, co do której spełnione są łącznie następujące warunki:

1. Poziom kontroli. Rezydent podatkowy polski musi posiadać w spółce bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 25% udziału w kapitale lub 25% praw głosu w organach kontrolnych lub stanowiących lub 25% udziałów związanych z prawem do uczestnictwa w zyskach; w przypadku osób fizycznych uwzględnia się sumę udziałów posiadanych przez oboje małżonków.
2. Przychody pasywne (finansowe). Co najmniej 50% przychodów spółki to przychody pasywne: z dywidend i innych udziałów w zyskach osób prawnych, ze zbycia udziałów i akcji, z odsetek i pożytków od pożyczek, gwarancji i poręczeń, z praw autorskich i praw własności przemysłowej.
3. Niski poziom opodatkowania. Co najmniej jeden z powyższych rodzajów przychodów spółki podlega w państwie jej siedziby lub zarządu opodatkowaniu podatkiem dochodowym według stawki niższej o co najmniej 25% od stawki 19% lub też podlega zwolnieniu lub wyłączeniu z opodatkowania.

Wymiar podatku. Podatek wynosi 19% podstawy opodatkowania, w której uwzględnia się całość dochodów spółki zagranicznej, zarówno z działalności finansowej, jak i działalności niefinansowej. Dokładna wysokość podstawy opodatkowania zależy od stopnia kontroli oraz okresu jej sprawowania. Podmiot kontrolujący jest zobowiązany do prowadzenia stosownej ewidencji, umożliwiającej ustalenie wysokości dochodów spółki zagranicznej, a do 31 marca ma obowiązek złożenia zeznania podatkowego i zapłaty podatku należnego za dochody spółki osiągnięte w ubiegłym roku.

Wyłączenia spod CFC. Projekt zmian przewiduje również wyłączenie zastosowania opodatkowania CFC w określonych przypadkach. Jednym z nich jest prowadzenie rzeczywistej działalności gospodarczej przez spółkę zagraniczną na terenie państwa, w którym podlega ona opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bądź też osiąganie przychodów do określonej wysokości. Przewidziane są również odliczenia od podatku.

Wejście w życie. Obecnie projekt znajduje się na etapie uzgodnień rządowych. Przewidywana data wejścia w życie regulacji to 1 stycznia 2014 r. Nowe przepisy miałyby zastosowanie do dochodów tych spółek zagranicznych, których rok obrotowy rozpocznie się po wejściu w życie ustawy.

Wprowadzenie powyższych regulacji w życie byłoby rewolucyjną zmianą w polskim systemie podatkowym. Wpisałoby się w obecny trend, polegający na uszczelnianiu systemu podatkowego i zalepianiu istniejących luk umożliwiających optymalizację podatkową. Wprowadzenie CFC spowoduje, że zakładanie przez polskich rezydentów podatkowych spółek holdingowych w krajach stosujących niskie stawki podatku od dochodu stanie się w wielu przypadkach nieopłacalne. Projekt zmian jest obecnie we wczesnej fazie procedury legislacyjnej. Nie jest zatem pewne, czy i w jakim kształcie wejdzie on w życie. Pozostaje w związku z tym śledzić rozwój sytuacji i szykować się na duże zmiany.