Minister Finansów wyjaśnił kiedy powstaje obowiązek podatkowy w VAT dla usług budowlanych

1 kwietnia 2016 r. została wydana interpretacja ogólna Ministra Finansów w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT dla usług budowlanych i budowlano-montażowych (Nr PT3.8101.41.2015.AEW.2016.AMT.141).

W praktyce prawidłowe ustalenie tego momentu powodowało wiele trudności pomimo, że przepisy ustawy o VAT zawierają przepisy szczególne dotyczące momentu powstania obowiązku podatkowego w związku ze świadczeniem usług budowlanych. Jednak umowy na wykonanie usług budowlanych w różny sposób regulują rozliczanie wykonanych usług, a w praktyce decydujące znaczenie dla prawidłowego ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego ma analiza postanowień umownych (w szczególności wskazanie daty wykonania usługi).

Wydana interpretacja w przeważającym zakresie powiela obowiązujące przepisy o VAT. MF wskazał jednak, że momentu wykonania usługi nie można utożsamiać z datą wystawienia świadectw (w przypadku realizacji usług na warunkach FIDIC) lub ze spełnieniem formalności cywilnoprawnych, takich jak np. podpisanie protokołu zdawczo-odbiorczego. Zgodnie z przedstawionym stanowiskiem, za datę wykonania usługi budowlanej należy uznać datę faktycznego wykonania usługi. Oznacza to, że w każdym przypadku należy badać kiedy rzeczywiście miało miejsce zakończenie świadczenia usługi, bez względu na datę wykonania czynności formalnych.

A. Świadczenie usług budowlanych na rzecz podatników

Gdy nabywcami usług budowlanych są podatnicy VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury. Fakturę wystawia się nie później niż 30 dnia od wykonania usługi (lub częściowego jej wykonania), lecz nie wcześniej niż 30 dnia przed tym dniem. Natomiast jeżeli usługi budowlane mają charakter ciągły, faktura może być wystawiona wcześniej niż 30 dnia od dnia wykonania usługi, o ile zawiera informacje o okresie rozliczeniowym, jakiego dotyczy.

Minister w opublikowanej interpretacji wskazał, jak należy liczyć termin na wystawienie faktury z tytułu wykonanej usługi budowlanej na gruncie art. 106i ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT:

• usługi przekazywane w całości – termin biegnie od dnia, w którym wykonawca w związku z wykonaniem całości usługi budowlanej, zgłosił ją nabywcy do odbioru,
• usługi przekazywane w części, dla której to części ustalono zapłatę – termin biegnie od dnia, w którym wykonawca w związku z wykonaniem części usługi budowlanej, zgłosił ją nabywcy do odbioru,
• usługi o charakterze ciągłym – termin biegnie od dnia upływu każdego okresu, do którego odnoszą się płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia usług; jeżeli usługi budowlane są świadczone w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok i w danym roku nie upływają terminy ich płatności lub rozliczeń, termin na wystawienie faktury będzie biegł od dnia upływu każdego roku podatkowego, do chwili zakończenia świadczenia usługi budowlanej.

Niewystawienie faktury w powyższych przypadkach lub wystawienie jej z opóźnieniem skutkować będzie powstaniem obowiązku podatkowego z upływem terminu na wystawienie faktury. Natomiast w sytuacji, w której przed wykonaniem usługi budowlanej lub jej części, usługodawca otrzyma całą lub część zapłaty, obowiązek podatkowy powstanie z chwilą otrzymania zapłaty.

B. Świadczenie usług budowlanych na rzecz konsumentów

Gdy konsument nabywa usługi budowlane, to obowiązek podatkowy powstaje z chwilą ich wykonania. MF wskazał na trzy sytuacje:

• gdy usługi przekazywane są w całości – obowiązek podatkowy powstaje z chwilą, w której wykonawca w związku z wykonaniem całej usługi zgłasza ją nabywcy do odbioru,
• gdy usługi przekazywane są w częściach, jeżeli dla tej części ustalono zapłatę – obowiązek podatkowy powstaje z chwilą, w której wykonawca ze względu na wykonanie części ustalonej w umowie usługi, zgłasza ją nabywcy do odbioru,
• gdy usługi budowlane mają charakter ciągły – obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu każdego okresu, do którego odnoszą się płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia usług; jeżeli usługi świadczone są w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla których w związku z ich świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, obowiązek podatkowy powstaje z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia usługi budowlanej.

Również w tej sytuacji, w przypadku otrzymania całości lub części zapłaty przed wykonaniem całości lub części usługi budowlanej, obowiązek podatkowy powstanie z chwilą otrzymania zapłaty w zakresie przekazanej kwoty.

Link do interpretacji

Photo by John Evans | www.freeimages.com