- EN
- x
Rzecznik Praw Obywatelskich złożył wniosek o podjęcie uchwały rozstrzygającej rozbieżności pojawiające się w orzecznictwie, w kwestii określenia podstawy opodatkowania przy wnoszeniu aportu do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na gruncie art. 29 ustawy o VAT. Zdaniem RPO w orzecznictwie wykształciły się dwa odmienne stanowiska. Zgodnie z pierwszym, podstawą opodatkowania powinna być suma nominalnej wartości udziałów stanowiąca kwotę należną w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, natomiast druga przyjmowała za podstawę wartość rynkową towarów lub usług pomniejszoną o kwotę podatku, stosownie do art. 29 ust. 9 ustawy o VAT.
Naczelny Sąd Administracyjny postanowieniem z 31 marca 2014 r. (sygn. akt I FPS 6/13) odmówił podjęcia uchwały w składzie 7 sędziów w związku z zagadnieniem prawnym przekazanym przez RPO. Swoją odmowę uzasadnił brakiem, wbrew opinii RPO, rozbieżności w orzecznictwie. Ponadto, NSA wskazał, że przepis o wyjaśnienie którego wnioskował RPO, z dniem 1 stycznia 2014 roku został uchylony ustawą o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 7 grudnia 2012 roku, w związku z niezgodnością z dyrektywami UE, a zwłaszcza Dyrektywą 112.
W praktyce organów podatkowych i orzecznictwie sądów administracyjnych kontrowersje budziła kwestia, czy wartość aportu powinna zawierać VAT, czy też nie, tj. czy w zamian za aport, podmiot wnoszący aport powinien objąć udziały na wartość netto, a podatek VAT może podlegać odrębnemu rozliczeniu w formie pieniężnej, czy też udziały powinny być objęte na wartość brutto przedmiotu aportu. Przykładowo, w stanie faktycznym, w którym podatnik proponował takie rozliczenie aportu, aby wartość wkładu była określona w kwocie netto, a VAT zostałby rozliczony w formie gotówkowej, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w indywidualnej interpretacji podatkowej z 19 czerwca 2012 r.[1] uznał, że „z uwagi na fakt, iż przepisy ustawy o podatku VAT nie określają formy rozliczenia przedmiotowej transakcji, uznać należy, że stronom omawianej transakcji przysługuje swoboda wyboru rozliczenia ww. transakcji”.
Z kolei NSA w wyroku z 14 sierpnia 2012 r.[2] wskazał, że „suma wartości nominalnej udziałów stanowi kwotę brutto z tytułu wniesienia aportu, to znaczy kwotę zawierająca w sobie podatek”. Tym samym NSA wykluczył możliwość odrębnego rozliczenia podatku VAT w formie pieniężnej. Wskazany wyrok powołał w ww postanowieniu o odmowie podjęcia uchwały NSA. Tym samym w chwili obecnej można spodziewać się, iż nie będzie już rozbieżności w zakresie określenia podstawy opodatkowania VAT przy aporcie. Dodatkowo warto wskazać, że aktualnie w miejscu uchylonego art. 29 ustawy o VAT, obowiązuje art. 29a, ustanawiający ogólną zasadę, zgodnie z którą podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę. Wkład niepieniężny wnoszony jest do spółki w zamian za otrzymane udziały. Odzwierciedleniem wartości tych wkładów jest wartość nominalna udziałów, stanowiąca całą
kwotę należną z tytułu wniesienia aportu.
Powyższe oznacza, że transakcje aportowe dotyczące składników majątkowych w formie innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część dla podmiotu wnoszącego aport, będą związane z koniecznością sfinansowania w gotówce wartości podatku VAT, nie będą zatem pod tym względem neutralne.
[1] Nr IBPP2/443-576/12/AM[2] Sygn. akt I FSK 1405/11 Photo by Tim Reeve, http://www.freeimages.com/