Ostatni moment na udzielenie pracownikowi zaległego urlopu

W wielu przedsiębiorstwach wrzesień jest miesiącem wzmożonej pracy. Należy pamiętać, że jest to również ostatni miesiąc, w którym można – zgodnie z prawem – wysłać pracownika na zaległy urlop wypoczynkowy.

Omawiana zasada wynika wprost z art. 168 kodeksu pracy, zgodnie z którym zaległego urlopu należy pracownikowi udzielić najpóźniej do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego. Pierwszą ważną kwestią praktyczną, na którą chciałbym zwrócić uwagę jest to, że urlop zaległy powinien rozpocząć się nie później niż w ostatnim dniu września. Nie ma zatem przeszkód, aby część urlopu wykorzystana została w październiku. Kwestią sporną jest to, czy można ustalić z pracownikiem, że urlop rozpocznie się później np. w listopadzie. Uważam, że jeżeli pracownik wystąpiłby z inicjatywą takiego rozwiązania, to ryzyko zarzucenia pracodawcy naruszenia prawa byłoby niewielkie. Dla bezpieczeństwa postuluję jednak rozpoczynanie urlopu już we wrześniu.

Co istotne, orzecznictwo przyjęło korzystną dla pracodawców interpretację, w myśl której pracownik nie może uchylać się od wykorzystania zaległego urlopu. Tym samym, pracodawca może wysłać pracownika na zaległy urlop, nawet gdy ten nie wyraża na to zgody. Pracownicy powinni również pamiętać, że udzielenie urlopu zaległego należy do pracodawcy. Nie jest zatem możliwe samowolne udanie się przez pracownika na zaległy urlop wypoczynkowy bez uprzedniej zgody pracodawcy. Takie zachowanie pracownika mogłoby zostać uznane za naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych, a w skrajnych przypadkach skutkować nawet rozwiązaniem przez pracodawcę umowy w trybie dyscyplinarnym.

Należy także pamiętać, że obowiązek udzielenia pracownikowi zaległego urlopu nie dotyczy niewykorzystanej przez pracownika części tzw. urlopu na żądanie. W każdym roku pracownik ma możliwość skorzystania z 4 takich dni, a jeżeli tego nie uczyni, to nie zwiększają one puli urlopu na żądanie na rok kolejny.

Na koniec warto zaznaczyć, że niewykorzystanie przez pracownika zaległego urlopu wypoczynkowego do końca września nie powoduje utraty przysługujących mu uprawnień. Prawo do urlopu wypoczynkowego przedawnia się z upływem lat 3, a zatem pracownik nadal będzie mógł domagać się udzielenia mu urlopu. Pracodawca popełnia jednak w ten sposób wykroczenie przeciwko prawom pracownika zagrożone karą grzywny do 30.000 zł.

Photo by Chris Chidsey