Aktualna pozycja: HomeBlog o prawie
Udostępnij przez LinkedIn Udostępnij przez Facebook Udostępnij przez Email

Pomiędzy licencją a sprzedażą praw autorskich. Czy prawa autorskie można wydzierżawić?

Jaki jest skutek prawny dostarczenia przez twórcę utworu osobie, która zapłaciła za jego wykonanie? Zazwyczaj żaden. Aby móc w zgodzie z prawem korzystać z utworu, oprócz jego egzemplarza najczęściej należy nabyć także prawa do niego. W przeciwnym razie uruchomienie przez nas przykładowo nowej strony www, nie tylko naruszać będzie prawa twórcy, ale także stanowić będzie przestępstwo.

 

Jakie prawa należy zatem nabyć? Wybór na pierwszy rzut oka jest niewielki. Ustawa prawo autorskie przewiduje dwie formy nabycia praw:

  1. przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworu oraz
  2. udzielenie zgody na korzystanie z niego tj. licencji.

 

Przeniesienie autorskich praw majątkowych daje nabywcy niemal pełnię praw do korzystania z utworu, pozbawia ono jednak tych praw na zawsze twórcę. Oznacza to, że w zakresie, w którym prawa zostały nabyte przez kupującego, twórca nie może już zbytego przez siebie dzieła wykorzystywać. Dla ilustracji: programista nie będzie mógł używać w dalszej pracy nawet fragmentów kodu, który napisał i który wszedł w skład sprzedanego wraz z autorskimi prawami majątkowymi programu.

 

Z kolei podstawowym problemem licencji jest jej nietrwałość. Licencja na czas określony po upływie 5 lat uważana jest za zawartą na czas nieokreślony, co oznacza, że może być w każdym momencie wypowiedziana. Rysuje to przed licencjobiorcą nieprzyjemną perspektywę nagłej i niespodziewanej utraty prawa do korzystania z utworu, w który niejednokrotnie zaangażowano znaczne środki finansowe oraz czas.

 

Co w takiej sytuacji zrobić? Konkretne rozwiązania zależą - jak zawsze - od sytuacji. W niektórych przypadkach rozwiązaniem może okazać się skorzystanie z instytucji nieprzewidzianej w prawie autorskim, jednak doskonale znanej w obrocie prawnym tj. dzierżawy.

 

Zgodnie z powszechnie przyjmowanym poglądem, potwierdzonym wyrokiem Sądu Najwyższego z 26 stycznia 2011 r. o sygn. akt IV CSK 274/10, dopuszczalne jest wydzierżawienie autorskich praw majątkowych. Główną korzyścią z zastosowania konstrukcji dzierżawy autorskiego prawa majątkowego w miejsce licencji będzie możliwość oznaczenia dłuższego czasu trwania umowy. O ile licencja co do zasady nie będzie mogła być skutecznie zawierana na czas określony powyżej 5 lat, o tyle kodeks cywilny wyraźnie przewiduje, że dzierżawa może być zawarta nawet na okres 30 lat.

 

Czy takie rozwiązanie nie zostanie jednak potraktowane jako obejście prawa? Brak jak dotychczas w tym zakresie jednoznacznego orzecznictwa sądowego. W praktyce dominuje pogląd, że o ile na rynku wtórnym tj. pomiędzy nabywcą autorskich praw majątkowych a jego klientem (np. pomiędzy spółką informatyczną nabywającą prawa od zatrudnionych w niej programistów i przedsiębiorcą kupującym program od tej spółki informatycznej) dzierżawa na taki okres nie powinna być kwestionowana, o tyle w sytuacjach pomiędzy twórcą dzieła a korzystającym z niego (np. pomiędzy autorem fotografii a organizatorem wystawy) udzielenie dzierżawy na czas określony przewyższający 5 lat mogłoby zostać uznane za nieskuteczne.

 

Photo by dimitri_c

ZOSTAW SWÓJ KOMENTARZ
© 2023 KSP Legal & Tax Advice. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Przetwarzanie danych osobowych w KSP
zamknij chcę wiedzieć więcej
Ta strona używa technologii cookies (ciasteczek)
akceptuję Polityka prywatności