- EN
- x
Szybko rozwijający się Internet i zjawiska w nim zachodzące stawiają wiele wyzwań prawu, a my na co dzień staramy się je rozwikłać. Dotyczy to również tzw. memów, których w Internecie dzisiaj można znaleźć całe mnóstwo. Działalność niektórych portali internetowych sprowadza się właściwie tylko do ich udostępniania. Trudno o jednoznaczną definicję, ale mem to zwięzły sposób przedstawienia jakiejś informacji w dowolnej formie (często np. fotografii). Jest to swego rodzaju fenomen kulturowy. Memy są nacechowane emocjonalnie, wyrażają stosunek autora do określonego zdarzenia, najczęściej mają humorystyczne zabarwienie. Aktualnie w Internecie królują memy z byłym prezydentem Aleksandrem Kwaśniewskim. Czy rozpowszechnianie takich memów jest zgodne z prawem?
Co do zasady, aby rozpowszechniać czyjś wizerunek (utrwalony np. na zdjęciach) wymagana jest zgoda osoby na nim przedstawionej (art. 81 ust. 1 Prawa autorskiego). Takie zezwolenie nie jest jednak wymagane, gdy jest to:
Były prezydent niewątpliwie jest osobą publiczną i w tym zakresie nie jest konieczne uzyskiwanie jego zgody na rozpowszechnianie wizerunku, jednakże ocenie podlega również sposób, w jaki ten wizerunek jest rozpowszechniany. Wydaje się, że w sytuacji, gdy memy są obraźliwe, wulgarne lub godzą w dobre imię osoby, której wizerunek przedstawiają mogą zostać uznane za naruszające dobra osobiste. W sytuacji zagrożenia dóbr osobistych, osoba uprawniona może domagać się na podstawie art. 24 Kodeksu cywilnego zaniechania takiego działania, a w przypadku dokonania naruszenia żądać, aby osoba, która dopuściła się takiego naruszenia dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia, jak również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.
Z informacji prasowych (natemat.pl) wynika, że sam prezydent o memach ze swoim udziałem wie. Nic nie wskazuje jednak na to, aby zamierzał podjąć kroki prawne w celu wyeliminowania tego zjawiska. Największą trudnością niewątpliwie byłoby w tym przypadku ustalenie osoby, która jest odpowiedzialna za stworzenie i/lub rozpowszechnianie takiego mema. Jednak należy pamiętać, że rozwój Internetu to nie tylko możliwość nieograniczonej aktywności w sieci, ale także coraz sprawniejsze docieranie do źródeł tej aktywności. Musimy pamiętać, że nie jesteśmy anonimowi i nasze działania podlegają prawu również w sieci.