Luty 2018

Taryfy i regulaminy zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków po nowemu – coraz mniej czasu na wprowadzenie zmian

Od 12 grudnia 2017 roku obowiązuje ustawa z dnia 27 października 2017 roku o zmianie ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków oraz niektórych innych ustaw, dopełniająca rewolucję zapoczątkowaną wejściem w życiem z dniem 1 stycznia 2018 roku przepisów nowego Prawa wodnego. Ustawa nowelizująca wprowadziła zasadnicze zmiany w utrwalonym przez kilkanaście lat obowiązywania dotychczasowych przepisów systemie ustalania taryf wodociągowo-ściekowych oraz przyjmowania przez rady gminy regulaminów określających zasady zbiorowego dostarczania wody i odprowadzania ścieków. Ustanowienie nowego organu regulacyjnego odpowiedzialnego za zatwierdzanie taryf i opiniowanie regulaminów – właściwego miejscowo dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej Wód Polskich, wymusza na gminach i przedsiębiorstwach wodociągowo-kanalizacyjnych przygotowanie projektów nowych taryf podlegających od 12 grudnia 2017 roku zatwierdzeniu przez organ regulacyjny, jak również opracowania i uchwalenia regulaminów, podlegających zaopiniowaniu przez nowego regulatora.

 

Ustawa nowelizująca określiła ramy czasowe, w których przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne jak i gminy obowiązane są podjąć działania dostosowujące sytuację w gminach do wymogów znowelizowanych przepisów. I tak, w zakresie taryf wodociągowo-kanalizacyjnych, taryfy obowiązujące w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy zachowują moc przez okres 180 dni od dnia wejścia w życie ustawy nowelizującej, tj. do dnia 11 czerwca 2018 roku.

 

Najpóźniej na 90 dni przed upływem wskazanego powyżej terminu utraty mocy przez obowiązujące taryfy, tj. do dnia 12 marca 2018 roku przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne zobowiązane są do przekazania organowi regulacyjnemu wniosku o zatwierdzenie taryfy. Organ regulacyjny ma z kolei dalsze 45 dni od dnia otrzymania wniosku na ocenę przedłożonego projektu taryfy i wydanie stosownej decyzji w tym względzie.

 

Co istotne, ustawa nie przewiduje rozwiązania na wypadek, gdy organowi regulacyjnemu z różnych powodów nie uda się w powyższym terminie 180 dni zatwierdzić przedłożonego projektu taryfy (albo nie uda się wydać decyzji określającej wysokość taryfy tymczasowej). Wynikająca z ustawy utrata mocy dotychczasowych taryf po 180 dniach od dnia 12 grudnia 2017 roku, w połączeniu z chaosem organizacyjnym towarzyszącym tworzeniu struktur Wód Polskich może więc prowadzić do skrajnych sytuacji, w których 12 czerwca 2018 roku, tj. pierwszego dnia po utracie mocy przez dotychczasowe taryfy, w niektórych gminach nie będą obowiązywać ani stare (skoro utraciły moc), ani nowe (które jeszcze nie zostały zatwierdzone) taryfy.

 

Dochowaniu powyższych terminów przez przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne nie sprzyja brak obowiązującego rozporządzenia w sprawie określania taryf, wzoru wniosku o zatwierdzenie taryf oraz warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzenie ścieków. Rozporządzenie, a zwłaszcza jego załączniki są bowiem niezbędne dla prawidłowego złożenia wniosków przez przedsiębiorców, ponieważ określają chociażby szczegóły sposoby obliczania proponowanej wysokości taryf. Wprawdzie w styczniu 2018 roku Rządowe Centrum Legislacji opublikowało projekt rozporządzenia Ministra Środowiska w powyższej sprawie, jednak w związku z dokonaną w międzyczasie rekonstrukcją Rady Ministrów trudno określić, czy rozwiązania przyjęte w opublikowanym dokumencie znajdą odzwierciedlenie w ostatecznej wersji rozporządzenia.

 

Okres przejściowy w zakresie regulaminów został ukształtowany przez ustawodawcę nieco odmiennie niż w przypadku taryf. Co prawda, art. 8 ust. 1 ustawy nowelizującej również mobilizuje przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne do podjęcia szybkich działań zmierzających do przyjęcia nowego regulaminu przez właściwą radę gminy. Ustawa daje bowiem przedsiębiorstwom tylko 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy nowelizującej na opracowanie i przedstawienie radom gmin projektów regulaminów dostarczania wody i odprowadzania ścieków. W przeciwieństwie jednak do regulacji dotyczącej taryf, ustawa nowelizująca przewiduje rozwiązanie przejściowe w sytuacji nieuchwalenia w terminie nowych regulaminów – dotychczasowe regulaminy dostarczania wody i odprowadzania ścieków będą obowiązywać do dnia wejścia w życie nowych.

 

Ponadto, w terminie 2 miesięcy od dnia przedstawienia przez przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne projektów regulaminów, rady gmin, po dokonaniu ich analizy są zobowiązane do przekazania projektów do zaopiniowania organowi regulacyjnemu. Od momentu przekazania projektu, organ regulacyjny ma zaś kolejne 3 miesiące na przedstawienie niewiążącej opinii.

 

Podsumowując najważniejsze ze wskazanych terminów, przypominamy, że:

1. zatwierdzone na podstawie dotychczasowych przepisów taryfy wodociągowo-kanalizacyjne utracą moc po 180 dniach od dnia wejścia w życie ustawy nowelizującej, tj. w dniu 11 czerwca 2018 roku.
2. Przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne mają czas do 12 marca 2018 roku na przedłożenie regulatorowi wniosku o zatwierdzenie nowych projektów taryf.
3. Do 12 czerwca 2018 roku przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne powinny przedstawić radom gmin projekty regulaminów dostarczania wody i odprowadzania ścieków. Dotychczasowe regulaminy będą obowiązywać do momentu zastąpienia ich nowymi regulaminami, zaopiniowanymi przez nowopowstały organ regulacyjny.

 

Praktyka pokaże, czy wszystkie podmioty zaangażowane w gospodarkę wodociągowo-ściekową będą w stanie dotrzymać rygorystycznych terminów określonych w ustawie, pomimo chaosu legislacyjnego, jaki od dłuższego czasu towarzyszy wprowadzaniu