Wszyscy będziemy oszczędzać - o pracowniczych planach kapitałowych (cz. 1)

Prace nad ustawą zakładającą wprowadzenie Pracowniczych Planów Kapitałowych dobiegają końca. PPK przewidują udział pracodawców w systematycznym oszczędzaniu przez uczestników planów z przeznaczeniem środków finansowych na ich późniejszą wypłatę. Dla pracowników to w założeniu wyższe emerytury, dla pracodawców nowe obowiązki, formalności i koszty.

Dla kogo PPK?

Projekt ustawy zakłada dobrowolność udziału w PPK, jednak dobrowolność odnosi się tylko do pracowników. Pracodawca zobowiązany jest zawrzeć umowę o zarządzanie oraz umowę o prowadzenie PPK, jeżeli zatrudnia co najmniej jedną osobę, która może oszczędzać poprzez PPK. Projektodawca przyjął przy tym szerokie pojęcie osoby zatrudnionej i uznał, że uprawnionym do oszczędzania w PPK będzie każdy zatrudniony na podstawie Kodeksu pracy, osoby wykonujące pracę nakładczą, zatrudnione na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz członków rad nadzorczych wynagradzanych z tytułu pełnienia funkcji.

Obowiązek zawarcia przez podmiot zatrudniający umowy o prowadzenie PPK

Nałożenie na podmioty zatrudniające obowiązku zawierania umów o prowadzenie PPK ma zostać wprowadzone stopniowo. Termin na zawarcie umowy wyniesie trzy miesiące i będzie liczony odpowiednio dla podmiotów zatrudniających co najmniej 250 osób od 1 lipca 2019 r., dla podmiotów zatrudniających co najmniej 50 osób liczony będzie od 1 stycznia 2020 r., a dla podmiotów zatrudniających co najmniej 20 osób od 1 lipca 2020 r. Dla pozostałych podmiotów trzymiesięczny termin rozpocznie bieg od 1 stycznia 2021 r. Oznacza to, że, największe podmioty, dla których trzymiesięczny termin rozpocznie bieg 1 lipca 2019 r., najpóźniej do końca września 2019 r. zobowiązane będą do wywiązania się z obowiązków wynikających z ustawy o PPK.

Finansowanie PPK

Składki na PPK odprowadzać będzie zarówno pracodawca jak i pracownik. W przypadku podmiotu zatrudniającego tzw. wpłata podstawowa nie będzie mogła być niższa niż 1,5% wysokości wynagrodzenia pracownika. Będzie mógł on jednak zadeklarować dokonywanie wpłaty dodatkowej w wysokości do 2,5% wynagrodzenia. Osoba zatrudniona będzie natomiast zobowiązana do odprowadzania wpłaty podstawowej w wysokości 2% wynagrodzenia.

Zwolnienie z obowiązku tworzenia PPK

Obecne brzmienie projektu ustawy przewiduje zwolnienie przedsiębiorców z utworzenia PPK, jeżeli prowadzą już oni Pracowniczy Program Emerytalny (PPE), do którego przystąpiło co najmniej 25% zatrudnionych osób, a na ich rzecz odprowadzane są składki podstawowe w wysokości co najmniej 3,5% wynagrodzenia. Innymi słowy – utworzenie PPE może pozwolić na uniknięcie obowiązku tworzenia PPK. Nie przesądzono jednak ostatecznie, czy prowadzenie PPE powinno mieć miejsce przed planowanym wejściem w życie ustawy (1 stycznia 2019 r.), czy też przed objęciem przedsiębiorców obowiązkami z ustawy (dla podmiotów zatrudniających powyżej 250 pracowników –1 lipca 2019 r.). Mając na uwadze fakt, że utworzenie PPE wymaga rejestracji w Komisji Nadzoru Finansowego i może trwać nawet kilka miesięcy, a także to, że koszty PPE mogą być wyższe niż w przypadku PPK, wydaje się, że tylko nieliczni przedsiębiorcy skorzystają z tej możliwości.

Obowiązkiem utworzenia PPK nie zostaną objęci mikroprzedsiębiorcy, jeżeli wszystkie osoby zatrudnione złożą deklarację o rezygnacji z odprowadzania składek do PPK. Zwolnienie objąć ma  także osoby fizyczne, które zatrudniają, w zakresie niezwiązanym z ich działalnością gospodarczą, osoby fizyczne w zakresie niezwiązanym z działalnością gospodarczą tych osób.

Szczególne rozwiązanie przewidziane zostało dla podmiotów zatrudniających, które zawarły już umowę o zarządzanie PPK oraz umowy o prowadzenie PPK, a dopiero później utworzyły pracowniczy program emerytalny (PPE) i odprowadzają do niego co najmniej 3,5% wynagrodzenia osoby zatrudnionej. Podmiot zatrudniający będzie mógł wówczas, w porozumieniu z zakładową organizacją związkową, zaprzestać finansowania wpłat do PPK. Co jednak ważne, dotyczyć to będzie wyłącznie wpłat za osoby, które przystąpiły do PPE (pozostałe osoby będą objęte PPK).

W kolejnym artykule przedstawimy szczegółowo obowiązki, które zostaną nałożone na pracodawców.

Współautor: Karolina Wilk

fot. nattanan23