Związki zawodowe nie tylko dla pracowników (2)

Począwszy od 2019 roku informacja o liczbie członków związku zawodowego będzie przedstawiana przez związki co 6 miesięcy (a nie jak to miało miejsce dotychczas – co kwartał). Informację taką władze związku powinny przekazać według stanu na dzień 30 czerwca (do 10 lipca) i 31 grudnia (do 10 stycznia). W przypadku organizacji, która została utworzona w trakcie roku, pierwszą informację o liczbie członków będzie ona przedkładała pracodawcy w terminie 2 miesięcy od dnia utworzenia organizacji, przy czym nie zwalnia jej to z obowiązku złożenia wspomnianej wyżej informacji półrocznej. Organizacji, która nie wypełniła powyższych obowiązków w terminie, nie będą przysługiwały uprawnienia zakładowej organizacji związkowej, do czasu ich wykonania.

Co ważne, liczba członków związku wskazana w informacji półrocznej będzie decydowała o ustalaniu uprawnień organizacji związkowej. Ewentualne zmiany stanu liczbowego związku zawodowego, które nastąpią w ciągu 6-miesięcznego okresu sprawozdawczego, pozostaną bez wpływu na te uprawnienia.

W związku z poszerzeniem kręgu podmiotów mogących przystępować do związku zawodowego (pisaliśmy o tym w naszym wcześniejszym wpisie  - link do wpisu), wprowadzono również zasadę, zgodnie z którą przy ustalaniu liczby członków zrzeszonych w zakładowej organizacji związkowej osoba wykonująca pracę zarobkową należąca do więcej niż jednej zakładowej organizacji związkowej u danego pracodawcy może być uwzględniona tylko jako członek jednej wskazanej przez nią organizacji związkowej.

Kontrola uzwiązkowienia

Dotychczas pracodawca nie miał dużego pola manewru, by legalnie skontrolować rzeczywistą liczbę członków związku. Natomiast od 1 stycznia 2019 r. będzie mógł on zgłosić pisemne zastrzeżenie co do liczebności danej zakładowej organizacji w terminie 30 dni od dnia przedstawienia przez tę organizację informacji o liczbie członków. Organizacja, wobec której zostało zgłoszone takie zastrzeżenie, ma obowiązek wystąpić do sądu pracy z wnioskiem o ustalenie liczby jej członków na ostatni dzień danego półrocza. Jeżeli tego nie zrobi, nie będzie mogła korzystać z uprawnień zakładowej organizacji związkowej do czasu wykonania tego obowiązku.

W Ustawie określono również konsekwencje takiej „weryfikacji”. Jeżeli zgłoszone przez pracodawcę zastrzeżenie co do liczebności danej zakładowej organizacji związkowej okaże się bezpodstawne, to – zgodnie z nowymi przepisami – ponowne zgłoszenie zastrzeżenia wobec tej samej organizacji związkowej może nastąpić nie wcześniej niż po upływie roku od dnia uprawomocnienia się poprzedniego orzeczenia w tej sprawie. Jeżeli natomiast w toku ewentualnego postępowania okaże się, że doszło do zawyżenia liczby członków przez organizację związkową, to okoliczność ta może stanowić podstawę pociągnięcia działaczy związkowych do odpowiedzialności karnej.

Współautor: Magdalena Kęska